Medyanın İnsanlar Üzerindeki Etkisi

      Medya, artık yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Medya sayesinde insanlar kişisel ve sosyal bir çok bilgiyi edinebilmektedirler. Medyanın bilgilendirme, eğitme, eğlendirme, kamuoyu yaratma gibi birçok işlevi vardır ve bu işlevi kitle iletişim araçları ile yerine getirebilmektedir. Kitle iletişim araçlarının çeşitlerinin artması ve insanlar üzerindeki etkisinin artması sanayi devrimi sonrasına denk gelir. Sanayi devriminden sonra kırsal yaşamdan kentlere geçilmesi iletişime olan gereksinimi oldukça arttırmıştır. Gazete, dergi, radyo, televizyon gibi kitle iletişim araçları ortaya çıkmıştır. Son yıllarda ise internetin devreye girmesiyle beraber haberleşmede dahada hız kazanılmıştır. Twitter, Facebook gibi sosyal medya araçlarını kullanarak televizyondaki sabah haberlerinden önce insanlara bazı haberlerin duyurumunu yapmak olağan bir hal aldı. Kitle iletişim araçları, hem reklamların hedef kitlelerine ulaşmasını sağlamakta hem de reklamlar sayesinde varlığını sürdürebilmektedir.

      Medyada verilen mesajların hedef kitle tarafından algılanmadığı zaman yapılan reklam hiçbir anlam ifade etmez. Medyada reklamların etkisi hedef kitleyi satın aldırmaya yönelikte olabilir. Verilen mesajların hangi hedef kitleye verileceği oldukça önemlidir.

Hedef kitle çocuklar mı, kadınlar mı, erkekler mi, çalışanlar mı, okuyanlar mı, gençler mi? Bunların hepsi önemlidir.

Örneğin; Vodafone,Freezon kampanyası ile artık öğrencilerin özgürce her pazartesi ve Perşembe günleri eğer Freezon'lu olurlarsa bir bilet alana bir bilet bedava diyerek hedef kitlesini gençler olarak göstermişlerdir ve başarılıda olmuşlardır. Bir başka örnek vermek gerekirse; Blendax şampuan markası hedef kitlesini erkekler olarak belirlemiştir. Ürünün satışını ve bilinirliğini artırmak için Beşiktaş maçında ‘’çarşı kepeğe karşı’’adlı bir pankart açmışlardır ve hedef kitleden istenilen tepkiyi almışlardır. Hem maddi açıdan hem de ürün hakkında bilinirlik açısından insanlar üzerindeki etkisi başarıyla kurulmuştur.

     Televizyon kanallarında birçok haber programları yer almaktadır. Her birinin kendine ait vizyon ve misyonu vardır. İzleyiciler bu görüşleri tespit eder ve o kanalı izleme oranları artar ve ya azalır. Medyada verilmek istenen mesaj insanlar tarafından algılanır ve konu ile ilgili tutumları, davranışları değişir. Bu yüzden medyada yer alan sadece bir araçtan yararlanmayıp diğer araçları da göz önüne alarak bir konu hakkındaki düşüncelerini genişletebilmektedir.

      Aslında medya’da konuşulan olayların ne sıklıkla söylendiği de önemlidir. Bir şeyi ne kadar çok söylersen o kadar olur. Örnek vermek gerekirse bir ürün hakkında konuşulan olumsuz bir olayın sürekli tekrar edilmesi insanların o ürünü tüketmemesi ile sonuçlanabilir. Örneğin yeni çıkan bir filme gidildiğinde eğer birkaç kişi filmi beğenmediyse hem sosyal medya aracılığıyla hem de kulaktan kulağa yayılan düşüncelerle diğer insanların o filme gitme konusundaki görüşünü etkileyebilirler.

     Ayrıca hangi gazeteyi okuyacağımıza içerisindeki yazarların da etkisi oldukça yüksektir.Yazarın yazdığı yazılar senin görüşüne ne kadar hitap ediyor , ne ölçüde bilinçlendiriyor bunların hepsi önemlidir. Örneğin bazı okurların bir gazeteyi tercih ederken kendi görüşlerine uygun düşen kişilerin yer aldığı gazeteleri tercih edebilmektedirler. İstediği yazarın yazılarını okuyabilmek için gazetedeki tercihine yön verirler. Bu da medyanın çeşitliliğinin olumlu bir yönü olarak karşımıza çıkmaktadır.

     Medya sayesinde artık insanlar daha bilinçli olmaktadır. Gazetelerde, televizyonlarda, dergilerde ; Hastalıklardan,Türkiye’nin ekonomik durumundan, Dünya haberlerinden bahsedilmektedir. İnsanlara ihtiyacı olan bilgiler verilmektedir. İnsanlar merak ettikleri konuları  sadece tek bir tuşla öğrenebilmektedir. Örneğin; kanser yapan ürünler hakkında medya aracılığıyla birçok uzmanın konuşmasıyla insanlar daha dikkatli olabilmektedir. Tükettikleri şeyleri ona göre seçebilmektedirler. İnternetten var olan bilgileri alıp kendi yaşamlarına katabilmektedirler. İnternet sitelerini iyiye kullandıkları gibi kötüye kullananlarda vardır. Teknolojideki gelişmelere güvenip insanlar birçok online sitelerden alışveriş yapıyorlar ve alışveriş yaparlarken girdikleri kart bilgileri başkaları tarafından çalınarak kötüye kullanılmaktadır. Bu da insanların internete olan güvensizliğini artırıyor.

     Ayrıca bazı medya araçları taraflı olabiliyor.Örneğin;bazı gazetelerde yazan yazarlar bir tarafı yüceltirken diğer bir tarafı ise yerebilmektedir. Bunu okuyan insanlar üzerinde olumlu ve olumsuz bir çok etki oluşturmaktadır.

İnsanların medyayı izleme nedenleri ise yakın ve uzak çevrede neler olduğunu, siyasi, ekonomik gelişmelerin neler olduğunu, hava ve yol durumunu, nerede nasıl davranılacağını, toplumun genelinin ne düşündüğünü öğrenmek içindir. insanlar hava durumuna bakarak ne giyineceğini, hangi ulaşım aracını kullanacağına karar vermektedir. Ekonomik gelişmelere bakarak tüketimini, tasarrufunu ona göre yapar .Hangi ürüne zam geldiğini öğrenerek bütçelerini ona göre ayarlarlar. Hatta bazı reklam kampanyaları hazırlanırken bulunulan ekonomik durumla doğrudan bağlantısı vardır. Örneğin Türkiye’nin ekonomik durumunda bir sıkıntı varsa insanlara tasarrufa yönlendiren reklamlar yapılır. Mesela, bir otomobil markası benzin sıkıntısını göz önüne alarak ‘’az yakan araba ürettik sizde alın tasarrufunuzu yapın’’gibi bir slogan kullandığında insanların algısı o ürün tarafına çekilecektir.

   

     TV kanallarında kontrolü zor olan bazı konular da bulunmaktadır. Bunlardan bazıları pornografi ve şiddet gösterimidir. Şiddet gösteriminin insan davranışları üzerinde olumsuz bir etki yarattığı gözlemlenmektedir. Hatta insanlar bu şiddet dolu davranışları taklit ederek birçok tecavüz ve cinayet işlediklerine rastlanılmaktadır.

Örnek vermek gerekirse; Bir dönem Kurtlar Vadisi dizisinde olan Polat Alemdar karakterini Lise çağındaki birçok çocuk örnek alarak davranışlarında değişiklikler olmuştur. Hepimizin dinlediğimiz müzikten, giydiğimiz kıyafete, okuduğumuz kitaptan gittiğimiz sinema filmine kadar farkında olmadan belli bir yönlendirmenin etkisindeyiz. Bu yönlendirme bütün kitle iletişim araçları kullanılarak gerçekleştiriliyor.

Televizyon, bilgisayar artık çocukların arkadaşları gibi olmuştur. Çocuklar artık arkadaşlarıyla daha az vakit geçiriyor daha az oyun oynamasına sebep oluyor. Bu da ileride çocukların iletişim sorunu yaşayacaklarının göstergesi olmaktadır. Çocukların saatlerce bilgisayar başında vakit geçirmeleri obezite  sorununu da beraberinde getirmektedir.

Sonuç olarak ise;

İnsanlar medyayı iyi takip etmeli, Kendilerine fayda sağlayacak haberleri takip etmeli ve reklamcılar oluşturdukları mesaj ile hedef kitleyi iyi seçmiş olması gerekip insanları satın almaya yöneltmelidir ve verecekleri mesajı hedef kitlelerinin ekonomik durumunu, eğitim durumunu göz önüne alarak hazırlamalıdırlar.

Sosyal medya kötüye kullanılmamalı, İnsanlar için fayda sağlayacak bilgiler paylaşılmalıdır. İnsanların daha duyarlı olması, yapılan yayınların eleştirilmesi ve bu konuda bir kamuoyu oluşturulması gerekli görülmektedir.

İnsanlar olaylara tek taraflı bakmayıp bir konu hakkında farklı görüşleri içeren araçları okuyarak, izleyerek, takip ederek değerlendirmelidir. Medyanın olumlu ve olumsuz yanlarını değerlendirip çocuklara internetin, bilgisayarın, televizyonun faydalı tarafları gösterilmelidir. Burada dikkat etmesi gereken daha çok ebeveynlerdir. Örneğin bazı internet kampanyaları çocuklara yönelik olup, internetin olumsuz taraflarından etkilenmesini engelleyecek şekilde hazırlayabilirler. Ebeveynler o paket programını satın alarak bir şekilde bu olumsuzlukları bir bakıma önleyebilirler.